Νοβέρ, Ζαν-Ζορζ

(Jean Georges Noverre, Παρίσι 1727 – Σεν Ζερμέν-αν-Λε 1810). Γάλλος θεωρητικός του χορού, χορογράφος και χορευτής. Μαθητής του Λουί Ντιπρέ, ο Ν. ανέπτυξε σημαντική δραστηριότητα χορευτή και χορογράφου. Ταξίδεψε πολύ σε όλη την Ευρώπη, έκανε πολυάριθμες περιοδείες και εργάστηκε ως maitre de ballet σε διάφορα θέατρα και στην Όπερα των Παρισίων (1776). Από τα πάρα πολλά μπαλέτα του, από τα οποία κανένα δεν σώθηκε, τα πιο γνωστά είναι Ψυχή και έρωτας, (1762), Μήδεια και Ιάσων (1763), Τα μικροπράγματα (1778), σε μουσική του Μότσαρτ. Υπήρξε διάσημος θεωρητικός του χορού και η φήμη του συνδέεται κυρίως με τη μεταρρύθμιση που είναι γνωστή ως μπαλέτο δράσης, εμπνευσμένο προάγγελο των σύγχρονων θεωριών περί χορού. Οι βάσεις της αισθητικής του, που περιέχονται στις Επιστολές γύρω από τον χορό και το μπαλέτο (1760) αντιπροσωπεύουν μια ενθαρρυντική αντίδραση στον ηδονισμό των βιρτουόζων που κυριαρχούσε τότε και συγχρόνως μια ανακατάταξη των εκφραστικών αξιών του χορού (που τον ταυτίζει με την παντομίμα και τον θεωρεί δραματική αναπαράσταση) ανάλογα με τη φυσικότητα και την απλότητά τους. Η μεταρρυθμιστική του δράση είναι ισάξια με αυτήν που προκάλεσε στον τομέα του μελοδράματος ο Γκλουκ, με τον οποίο ο Ν. συνδεόταν με στενή φιλία. Ο Γάλλος θεωρητικός του χορού, χορογράφος και χορευτής Ζαν-Ζορζ Νοβέρ.